Economie

2.7 Economie

Covid heeft een wissel getrokken op onze economie. Veel bedrijven pakken de draad gelukkig weer op. In sommige sectoren moet de situatie zich opnieuw gaan zetten. De detailhandel bijvoorbeeld of de reisbranche.

Als Westfriese gemeenten hebben we een Regionaal Actieprogramma Economie (REA). Elke gemeente draagt aan dit actieprogramma bij en samen met de Westfriese bedrijvengroep en het ontwikkelingsbedrijf NHN worden de activiteiten en investeringen afgestemd. GroenLinks Medemblik werkt hierin samen met GroenLinks in andere Westfriese gemeenten. Wij vinden dat investeringen ten behoeve van dit programma in ieder geval moeten bijdragen aan duurzaamheidsdoelstellingen en circulariteit.

Dit zou een randvoorwaarde moeten zijn voor de projecten die door het REA worden ondersteund. Op dit moment is de samenwerking met Westfriese bedrijven die actief zijn op het gebied van duurzaamheid onvoldoende. Daardoor komt niet in beeld welke impact deze sector kan hebben op de werkgelegenheid in Westfriesland. Wij zijn van mening dat die verbinding een positieve bijdrage kan leveren aan het duurzaamheidsdebat. Het geld wat wij investeren in het Ontwikkelingsbedrijf Noord-Holland Noord moet door het ontwikkelingsbedrijf ook op deze manier worden ingezet. Acquisitie van grootschalige bedrijvigheid die niet aan deze voorwaarden voldoet hoort daar niet bij.

2.7.1 De economie van het genoeg

GroenLinks Medemblik staat voor “De economie van het genoeg“. Niet het najagen van een maximale winst, maar welzijn en welvaart voor plant, dier en mens: maatschappelijk verantwoord ondernemen. Dit in het besef dat we meer grondstoffen gebruiken dan de aarde aan kan. Een groeiende wereldbevolking en toenemende welvaart doet de vraag naar grondstoffen stijgen. Grondstoffen worden steeds schaarser.

Ons economische systeem loopt hier op vast: de 'economie van het genoeg' is per definitie een circulaire economie. Daarin worden grondstoffen niet verspild. Productie vindt alleen nog plaats met grondstoffen uit hernieuwbare bronnen. Reparatiewinkels worden bevorderd en afval en uitstoot van CO2 dient zoveel mogelijk te worden voorkomen. Het inzamelen van herbruikbare materialen dient met kracht te worden bevorderd. Hiervoor zal op landelijk niveau iets aan de regelgeving moeten worden gedaan. Maar ook lokaal kunnen we dit zo goed mogelijk bevorderen.

De gemeente dient in z'n rol als werkgever, opdrachtgever en inkoper en bij de bevordering van de economie voorop te gaan in deze nieuwe richting. GroenLinks zal daar nauwlettend op toezien.

Ook stimuleren wij hulp aan stichtingen en verenigingen bij het aanvragen van provinciale subsidie voor het organiseren van activiteiten gericht op de bewustwording over het belang van een circulaire economie.

Nauw verwant hiermee is het streven naar duurzaamheid en vergroening in de werkgelegenheid. De economie van het genoeg levert kansen op voor vernieuwende initiatieven, winst voor het milieu, economische verdiencapaciteit en werkgelegenheid. Circulaire bedrijven en bedrijven die zichtbaar bijdragen aan de SDG (Sustainable Devopment Goals / Duurzame Ontwikkelingsdoelstellingen) krijgen voorrang bij de uitgifte van bedrijfsterreinen en bij verwezenlijking van doorgroei. Waar mogelijk wordt regelgeving aangepast, daar waar deze het circulair ondernemen in de weg staan. De regels dienen juist deze bedrijven te stimuleren!

2.7.2 Bedrijfsterreinen

Bedrijfsterreinen dienen niet alleen functioneel te zijn, maar ook een plek waar het voor mensen, die er werken, klanten en bezoekers prettig is om er te werken en verblijven. Wij staan voor een parkmanagement dat de terreinen tot aangename en gezonde werkomgeving maakt door een groene inrichting met erfbeplanting, bomenrijen en natuurvriendelijke oevers van waterpartijen. Hiervoor stimuleren wij het benutten van provinciale subsidies zoals HIRB+fondsen. Wij zijn voor bedrijvigheid, maar geconcentreerd op locaties met een goede verkeersontsluiting, zodat zo min mogelijk van ons cultuurlandschap en onze dorpskernen hieronder lijden. Wij bevorderen OV naar de grote bedrijfsterreinen zoals Zevenhuis, WFO en Agriport. Ook willen wij 'thuis werken en studeren' in dorpshuizen en bibliotheken stimuleren, omdat dit het woon-werkverkeer vermindert.

2.7.3 Werknemers en scholingsgraad

Onze wereld wordt gekenmerkt door een snelle opeenvolging van technische en sociale veranderingen. Optimale scholing is goed voor de bestaande werkgelegenheid en de komst van nieuwe werkgelegenheid. De scholingsgraad in onze gemeente ligt thans voornamelijk op MBO-niveau. Dit hangt samen met de aard van de bedrijvigheid: veel bedrijven in de MKB-sfeer, zoals zorg, bouwnijverheid en zakelijke dienstverlening, alsmede de agrarische sector. Bijna de helft van de beroepsbevolking is aangewezen op werk buiten Westfriesland, m.n de hoog opgeleiden. Deze trekken nu dan ook vaak weg.

De toenemende economische dynamiek en de eisen vanuit de circulaire economie bieden mooie kansen om deze laatste doelgroep ook in de eigen regio werkgelegenheid te bieden. De aanwezigheid van een aantal bedrijven die opereren op wereldniveau, zoals in de zaadveredeling biedt kansen. Dit sluit aan op de behoefte tot heroriëntatie die in de komende decennia in de agrobusiness gaat plaatsvinden onder druk van de eisen van de circulaire economie. Ook voor de jeugd die op MBO-niveau geschoold is, blijven deze bedrijven kansen bieden doordat er veel praktisch geschoolde handen nodig zullen zijn.

2.7.4 Agrarische sector

Veel agrarische activiteit in Nederland is vastgelopen in een systeem dat hen dwingt te werken op een manier, die ten koste gaat van de omgeving, de natuur en de natuurlijke behoeften van zowel wilde als 'productie'-dieren.

Het versterken van de biodiversiteit en de inzet op kringlooplandbouw is belangrijk voor een verbetering van de lokale biodiversiteit, gezondere producten en helpt tegen klimaatverandering.

We stimuleren duurzame landbouw. In gebiedsvisies voor Westfriesland scheppen we voorwaarden voor duurzame landbouw door onder andere het gebruik van landbouwgif en kunstmest te verbieden. Daarnaast maken we regels voor goed bodembeheer om uitdroging te voorkomen. In overleg met boeren kan vanuit de Westfriese regio een bio-based agrarisch programma worden gestart. De boeren verdienen meer per hectare, de stikstofuitstoot vermindert, natuurlijke bouwmaterialen als hennep en olifantsgras vervangen beton en staal, terwijl de natuurlijke diversiteit toeneemt.

Voorbeelden als solar bio-panels, groene energie uit algen, dierenvoedsel uit slootkroos, schuimglas bouwelementen zijn een prachtige win-win situatie voor de gehele regio.

Hier kan de kennis en kunde verzameld in de veredelingsbedrijven in onze gemeente, een basis voor zijn.

Daarnaast kent onze gemeente vele productiebedrijven in de voedings- en snijbloemensector. Zij staan bekend om hun innovatiekracht en oog voor duurzaam produceren. Tegelijk baart hun expansie ons zorgen.

De kassenbedrijven worden steeds grootschaliger. Het weglekken van meststoffen en bestrijdingsmiddelen kan leiden tot een zwaardere belasting van o.a. het oppervlaktewater, die in onze gemeente nu al onder druk staat. Ook landschappelijke kwaliteiten, zoals openheid, stilte en duisternis (bijv. bij de lichtuitstoot van de kassen) en eeuwenoude kavel- en slotenpatronen worden hierdoor bedreigd. GroenLinks zal dit scherp in de gaten houden en zo nodig krachtig proberen bij te sturen. Op z'n minst zou het aanplanten van groensingels verplicht moeten zijn door middel van een erfbeplantingsplicht.

Ook is er reden tot zorg, aangezien deze expansie geen wezenlijke groei van de werkgelegenheid biedt. Het ongeschoolde werk in de kassen betekent een mismatch met de baan die de Medemblikker jeugd, veelal geschoold op MBO en HBO-niveau, zoekt. Werknemers worden aangetrokken uit de Oost-Europese landen, binnen en buiten de EU. Uiteindelijk is dit geen gezond businessmodel.

Overwogen dient of verplaatsing naar de landen waaruit de werknemers afkomstig zijn een oplossing is, die meer bijdraagt tot welzijn en welvaart, juist ook in genoemde landen. We dienen namelijk ook oog te hebben voor de nadelen van arbeidsmigratie voor de migrant. Veel kinderen groeien op zonder de nabijheid van hun ouders te ervaren. Dit heeft negatieve psychologische gevolgen. Daarom dient de werving van arbeidskrachten van bedrijven in Medemblik zich te richten op de lokale bevolking en werknemers die zich hier langdurig willen vestigen met hun gezin.